Het Notes and Bibliography verwijzingssysteem wordt vooral gebruikt in de geesteswetenschappen, zoals bijvoorbeeld geschiedenis, literatuurstudies, en (continentale) filosofie. De verwijzingen naar de bronnen worden in voetnoten onderaan iedere pagina of aan het einde van het paper in eindnoten weergegeven. Iedere verwijzing heeft een nummer, corresponderend met een nummer in de lopende tekst. Aan het einde van het paper hoort een bibliografie, waarin nogmaals alle werken genoemd worden. Hoe je naar de gebruikte bronnen moet verwijzen, verschilt per publicatietype. Verwijzingen in de voet- of eindnoten zien er anders uit dan in de bibliografie.
Een aantal algemene regels:
Edited by: Geredigeerd door
Translated by: Vertaald door
Last modified: Laatst aangepast
Accessed: Geraadpleegd op
Bij de eerste verwijzing naar een bepaald boek in de voet- of eindnoten geef je volledige informatie:
De verschillende onderdelen van de verwijzing worden door komma's gescheiden (behalve tussen de titel of ondertitel en de publicatiegegevens) en je sluit af met een punt. In de volgende verwijzingen naar hetzelfde boek, mag je een verkorte versie geven. Hieronder zie je hoe een verwijzing er uit zou moeten zien:
In de literatuurlijst of bibliografie geef je de achternaam en voornaam van de schrijver of redacteur, de hele titel en ondertitel in cursief schrift, de uitgeverij en het jaar van uitgave (in de bibliografie niet tussen haken). De verschillende elementen worden van elkaar gescheiden door punten (niet met komma's, zoals in de voet- of eindnoten). Een verwijzing naar een boek ziet er in de bibliografie als volgt uit:
Achternaam, Voornaam of initialen. Hele Titel en Ondertitel Cursief. Uitgeverij, jaar van uitgave.
Van der Heiden, Gert-Jan. Ontology after Ontotheology: Plurality, Event, and Contingency in Contemporary Philosophy. Duquesne University Press, 2015.
Bij twee auteurs of redacteurs geef je beide namen, in de volgorde zoals ze op de titelpagina staan. Als het redacteurs zijn, geef je na de tweede naam 'red.' (van redactie). Bij een verkorte verwijzing mag je dat weglaten.
Bij meer dan twee auteurs of redacteurs, geef alleen de naam van de eerste auteur of redacteur. Na de eerste naam zet je 'et al.' (van Latijn et alia: 'en anderen'). Als het redacteurs zijn zet je na 'et al.' ook 'red.'
In de bibliografie komt de achternaam van de eerste auteur als eerste, dan een komma en de voornaam of initialen van de eerste auteur. Bij de volgende auteurs komt eerst de voornaam of initialen en dan de achternaam. In de bibliografie geef je alle auteurs- of redacteursnamen, tenzij het er meer dan zes zijn. In dat geval geef je alleen de namen van de eerste drie, gevolgd door 'et al.' Als je verwijst naar redacteuren, geef je dit met 'red.' aan.
Achternaam, Voornaam of initialen, Voornaam of initialen Achternaam, en Voornaam of initialen Achternaam, red. Hele Titel en Ondertitel Cursief. Uitgeverij, jaar van uitgave.
Hermans Chris, Gerrit Immink, Albert de Jong, and Jan van der Lans, red. Social Constructionism and Theology. Brill, 2002.
Bij de eerste verwijzing naar een bepaald boek in de voet- of eindnoten geef je volledige informatie:
Na de titel komt: 'Vertaald door Voornaam of initialen Achternaam' of 'Redactie Voornaam of initialen Achternaam' afgesloten met een punt en gevolgd door de publicatiegegevens.
Achternaam, Voornaam. Hele Titel en Ondertitel Cursief. Vertaald door Voornaam Achternaam. Uitgeverij, jaar van uitgave.
Schleiermacher, Friedrich. Hermeneutics: the Handwritten Manuscripts. Vertaald door Heinz Kimmerle. Scholars Press for the American Academy of Religion, 1977.
Bij de eerste verwijzing geef je volledige informatie:
De verschillende onderdelen van de verwijzing worden door komma's gescheiden (behalve tussen de titel of ondertitel) en je sluit af met een punt. Let erop dat de komma na de titel van het hoofdstuk binnen de aanhalingstekens hoort te staan. Bij de volgende verwijzingen naar hetzelfde hoofdstuk, mag je een verkorte versie geven. Een verwijzing naar een hoofdstuk uit een boek met meerdere auteurs ziet er als volgt uit:
In de bibliografie geef je de voornaam en achternaam van de schrijver, de titel van het hoofdstuk tussen aanhalingstekens, gevolgd door 'In', de hele titel en ondertitel in cursief schrift, 'Redactie' namen van de redacteuren, de uitgeverij en het jaar van uitgave (in de bibliografie niet tussen haken). Vorige edities schreven voor om ook paginanummers te geven van het hoofdstuk, dat hoeft niet meer. De verschillende elementen worden van elkaar gescheiden door punten (niet met komma's, zoals in de voet- of eindnoten). Een verwijzing naar een hoofdstuk uit een boek met meerdere auteurs ziet er in de bibliografie als volgt uit:
Achternaam, Voornaam of initialen. "Titel van het Hoofdstuk." In Hele Titel en Ondertitel Cursief, redactie Voornaam of initialen Achternaam. Uitgeverij, jaar van uitgave.
Schweitzer, Friedrich. "Social Constructionism and Religious Education: Towards a New Dialogue." In Social Constructionism and Theology, geredigeerd door Chris Hermans, Gerard Immink, Aad de Jong en Jan van der Lans. Brill, 2002.
Een verwijzing naar een artikel in een tijdschrift vereist (tenminste een gedeelte) van de onderstaande informatie:
Een verwijzing in de voet- of eindnoten naar een artikel in een tijdschrift ziet er als volgt uit:
Achternaam, Voornaam of initialen. "Titel van het artikel tussen aanhalingstekens." Titel van het tijdschrift in cursief schrift, 1, nr. 1 (2016): paginanummers. Geraadpleegd op 01-01-2017. URL of DOI.
Caston, Victor. "Aristotle's Two Intellects: A Modest Proposal." Phronesis 44, nr. 3 (1999): 199-227. http://www.jstor.org/stable/4182619.
Als je een bekende encyclopedie (of een ander naslagwerk zoals een woordenboek) hebt geraadpleegd, bijvoorbeeld de Britannica, mag je volgens de Chicago Manual of Style in de voet- of eindnoten verwijzen zonder het ook in de bibliografie op te nemen. Omdat dit geen harde stelregel is, kan het geen kwaad om bij twijfel ook in de literatuurlijst een verwijzing naar de encyclopedie op te nemen. Let op dat er meerdere manieren zijn om naar een lemma uit een encyclopedie te verwijzen. Als het een uitvoerig lemma betreft waarbij de auteur vermeld wordt, zoals in de Stanford Encyclopedia of Philosophy of de Encyclopedia of Christianity Online, dient de verwijzing anders opgebouwd te zijn. Zie hiervoor het voorbeeld onderaan.
Titel van de Encyclopedie Cursief. 1e ed. Uitgeverij, jaar van publicatie. URL of DOI.
Titel van de Encyclopedie Cursief. 1e ed. Geraadpleegd op 03-07-2017. URL of DOI.
Titel van Encyclopedie Cursief. 1e ed. Laatst aangepast op 21-12-2016. URL of DOI.
Als de encyclopedie bestaat uit substantiële lemmata waarvan de auteur bekend is, kan het relevant zijn om ook de auteur te noemen van het artikel uit de encyclopedie. Voorbeelden hiervan zijn de uitgebreide artikelen in de Stanford Encyclopedia of Philosophy en de Encyclopedia of Christianity Online. Als de auteur van het lemma in de verwijzing komt te staan, ziet de verwijzing eruit zoals een bijdrage aan een boek met meerdere auteurs. In dit geval is het wel gebruikelijk om de bron ook in je literatuurlijst op te nemen.
Achternaam, Voornaam of initialen. "Titel van lemma." In Titel van de Encyclopedie. Publicatiegegevens encyclopedie. Publicatiegegevens artikel of moment van raadplegen. DOI of URL.
Het is vaak voldoende om de website in de tekst te noemen, of een verwijzing in de voet- of eindnoten op te nemen. Omdat websites vaak van inhoud veranderen, wordt aangeraden om het moment van raadplegen, of het moment waarop de website het laatst aangepast is, te vermelden.
De volgende elementen kunnen in de verwijzing:
1. "Titel of beschrijving van de pagina," Auteur, Eigenaar site, datum publicatie/herziene versie/raadplegen, URL.
2. Eigenaar of Auteur. "Titel van de pagina of een beschrijving van de pagina." Datum van publicatie/herziene versie/raadplegen. URL.
3. Geestelijke verzorging in Nederland. "Wat is geestelijke verzorging." Geraadpleegd op 12 augustus 2025. https://geestelijkeverzorging.nl/wat-is-geestelijke-verzorging/
Een rapport, visie- of beleidsdocument, pamflet, folder of andere vergelijkbare bronnen behandel je als een boek. Het zal niet altijd lukken om alle elementen van een boekverwijzing te vinden, maar geef zoveel mogelijk elementen zodat je bron te identificeren is:
Als er geen auteurs genoemd worden, kun je de titel als eerste noemen. In de literatuurlijst staat het dan ook op titel gealfabetiseerd. Soms is het passender de organisatie als auteur te behandelen.
